ما رأیت الّا جمیلا
چیست دنیا؟ از خدا غافل بُدن نه قماش و نقده و میزان و زن
آب در كشتی، هلاك كشتی است آب اندر زیر كشتی، پُشتی است
مَثَل دین و دنیا مثل کشتی و آب است.
مراسم عزاداری بیست و یکم ماه صفر با حضور خواهران محب اهل بیت علیهم السلام در حوزه علمیه الزهرا س برگزار شد.
در این مراسم خانم انسیه گودرزی مبلغ و دانش آموخته حوزه صحنه کربلا و اتفاقات بعد از آن را بهترین الگو برای هم سنخ شدن و جریان یافتن در زندگی عنوان کرد و با توجه به جمله حضرت زینب سلاماللهعلیها که فرمودند “ما رأيت الا جميلا” گفت: روی این جمله تامل کنیم که حضرت چه سنخ زیبایی را مد نظر داشته است؟! مسلما زیبایی ظاهری مد نظر ایشان نبوده؛ چون آنچه پیش روی حضرت قرار داشت از دست دادن عزیزترین بندگان خدا و اسارت بود.
وی ادامه داد: قبل از پاسخ به این سوال انواع زیبایی را با هم مرور میکنیم. ما چهار قسم زیبایی داریم: ۱. زیبایی ظاهری ۲. زیبایی آزمایشی ۳.زیبایی کیفری و ۴. زیبایی معنوی. زیبای ظاهری در سیره اهل بیت علیهمالسلام مورد توجه قرار گرفته است مثل استعمال عطر و پوشیدن لباس نظیف و مرتب. زیبایی بعدی زیبایی آزمایشی است. خداوند در آیه ۷ سوره کهف میفرماید؛ إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا، ما در زمین زینتهایی را برای آزمایش شما قرار دادیم. همه آنچه در دنیا، در آسمان و زمین، وجود دارد، زیبایی دارد و از سویی برای امتحان شما هم هست. بیتی مولانا دارد که تصویری از زیبایی آزمایشی را بیان می کند؛ (چیست دنیا؟ از خدا غافل بُدن/نه قماش و نقده و میزان و زن//آب در كشتی، هلاك كشتی است/آب اندر زیر كشتی، پُشتی است) مَثَل دین و دنیا مثل کشتی و آب است اگر دنیا در خدمت دین و تابع دنیا باشد نجات بدنبال دارد مثل اینکه آب اگر آب در زیر کشتی باشد، کشتی روی آن حرکت میکند و به مقصد میرسد؛ ولی اگر دین در خدمت دنیا و تابع دنیا بود نابودی و هلاکت را بدنبال دارد مثل وقتی که آب بر کشتی سوار شده و موجب غرق شدن میگردد. دنیا و زیباییهای آن به خودی خود بد نیست در آیه ۷۷ سوره قصص خداوند متعال میفرماید، وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا و بهرهات را از دنیا فراموش مکن. درهمین دنیا اولیای الهی زندگی کردند و به درجات بالا رسیدند.
این دانشآموخته حوزه با اشاره به سومین زیبایی، زیبایی کیفری، آن را بدترین نوع زیبایی عنوان داشت و افزود: در آیه ۹ سوره مبارکه فاطر آمده است؛ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَآهُ حَسَنًا، کسانی هستند که عمل بد براشون زینت داده شده و آن را خوب میپندارند. زیبایی کیفری هست که انسان زشتیها را زیبا ببیند. در سوره مبارکه اعراف آیه ۱۷۹ خداوند متعال میفرماید؛ وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا، برخی را چشم دادم ولی نمیبینند.
گودرزی در ادامه بیان انواع زیبایی گفت: زیبایی بعدی زیبایی معنوی است. که جمله حضرت زینب سلام الله علیها، «ما رأيت الا جميلا»، از همین نوع است. خداوند در سوره حجرات آیه ۷ میفرماید؛ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ؛ خداوند ایمان را محبوب شما کرد و آن را در قلبهایتان زینت داد و کفر را در نزد شما مکروه و ناخوشایند دانست. نماز نیز یک زیبایی ظاهری دارد که همان رعایت نظافت در پوشش و مکان و … است و یک زیبایی باطنی دارد که خشوع است. الخُشوعُ زينَةُ الصَّلاةِ. (1)
وی توضیح داد: حضرت زینب سلاماللهعلیها که میفرماید «ما رأيت الا جميلا کربلا» از سه جهت زیبایی معنوی و باطنی داشته است؛ ۱. انگیزه ۲. محتوا ۳. رفتارها؛ در ارتباط با انگیزه اینکه همهی یاران امام علیه السلام برای رضای خدا تلاش میکردند. در روز عاشورا هنگام حملهی سپاه دشمن، امام عليه السلام به پيشگاه الهى عرض كرد: اَللّهُمَّ أَنْتَ ثِقَتي في كُلِّ كَرْب، وَ أَنْتَ رَجائي في كُلِّ شِدَّة؛ خداوندا! تو تكيه گاه من در هر اندوه، و اميد من در هر شدّت و ناراحتى هست و در زمان شهادت نیز می فرمایند بسم الله و بالله. این نکته ای از عاشورا که در تمامی امور شخصی و زندگی آن را با یاد خدا انجام دهیم. دومین جهت، محتوا است؛ رجزها و خطبههایی که امام علیه السلام و یاران ایشان در کربلا داشتند مملو از معرفت و رنگ الهی بود.
این مبلغ و دانش آموخته حوزه در باب محتوا با اشاره به حدیثی از امام سجاد عليهالسلام گفت: حضرت پنج اثر را برای خوب حرف زدن با یکدیگر بیان میکند که توجه به آن در زندگی راه گشاست ۱. افزایش رزق ۲ افزایش مال ۳. تأخیر در مرگ ۴. محبوبیت پیش خانواده و ۵. يدخل في الجنة وارد بهشت میشود. (2)
وی ادامه داد: سومین جهت زیبایی کربلا، رفتار است در کربلا میبینیم که امام علیهالسلام بالای سر فرزندشان علی اکبر علیهالسلام و غلامشون بود و صورت بصورت این دو شهید گرانقدر گذاشتند بدون اینکه فرقی بین فرزند خود و غلامشان بگذارند. در زیارتنامه زینب کبری سلام الله علیها مقام صبر حضرت اینچنین آمده است: «لَقـَدْ عـَجِبَتْ مِنْ صَبْرِکِ مَلائِکَةُ السَّماءِ؛ ملائکه آسمان از صبر تو به شگفت آمدند.
گودرزی در پایان با قرائت فرازی از«زيارت اربعين» اشاره به عنصر جهل کرد که باعث زیبا دیدن زشتی ها یعنی همان زیبایی کیفری می گردد: «و بذل مهجته فيك ليستنقذ عبادك من الجهالة و حيرة الضلالة » امام خون قلبش را در راه تو داد تا مردم از جهالت نجات پيدا كنند. همان ضلالتی که امروزه نیز مردم بسیاری درگیر آن هستند و دلیلی می گردد تا انسان زشتی ها را زیبا ببیند.
—————————————————————
مراسم عزاداری تا پایان ماه صفر ادامه خواهد داشت.
این مراسم هر روز از ساعت ده صبح در حوزه علمیه الزهرا سلام الله علیها - واوان برگزار می گردد.
————————————————————–
(1)پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم: الخُشوعُ زينَةُ الصَّلاةِ؛ خشوع، زيور نماز است . جامع الأخبار : 337/947
(2) امام سجاد عليه السلام: القَولُ الحَسَنُ يُثرِي المالَ ويُنمِي الرِّزقَ ويُنسِئُ فِي الأَجَلِ ويُحَبِّبُ إلَى الأَهلِ ويُدخِلُ الجَنَّةَ؛ گفتار نيك، دارايى را افزون مى كند، روزى را فراوان مى سازد، مرگ را به تأخير مى اندازد، [انسان را] محبوب خانواده مى كند و [او را ]به بهشت ، وارد مى سازد. الخصال : 317 / 100